Hưng Yên vốn là địa phương có truyền thống sản xuất nông nghiệp lâu đời, với hệ thống hợp tác xã, làng nghề và sản phẩm đặc sản phong phú như nhãn lồng, tương Bần, bún thang lươn, hoa cây cảnh… Đây là những lợi thế quan trọng để phát triển mô hình du lịch nông thôn gắn với sản xuất, chế biến, trải nghiệm và tiêu thụ sản phẩm.
Theo số liệu từ ngành nông nghiệp tỉnh, Hưng Yên hiện có 606 sản phẩm OCOP, trong đó 95 sản phẩm đạt hạng 4 sao và 511 sản phẩm đạt hạng 3 sao. Nhiều sản phẩm đã khẳng định được thương hiệu và mở rộng thị trường, điển hình như Nhãn lồng Hưng Yên được xếp hạng 13 trong số 50 trái cây nổi tiếng của Việt Nam, được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam công nhận là loại trái cây ngon nhất và được đăng ký bảo hộ nhãn hiệu hàng hóa "Nhãn lồng Hưng Yên hương vị tiến vua," được công nhận chỉ dẫn địa lý giúp khách hàng nhận biết và thưởng thức sản phẩm chính hiệu nhãn lồng Hưng Yên, bộ sản phẩm “Vịt biển Đông Xuyên” và “Trứng vịt biển Đông Xuyên” đang có mặt tại 17 tỉnh, thành phố trên cả nước…. Bên cạnh đó, toàn tỉnh có 759 hợp tác xã nông nghiệp, hơn 960 tổ hợp tác và nhiều mô hình sản xuất liên kết, tạo nên nền tảng sản xuất hàng hóa rộng mở.
Những năm gần đây, cùng với triển khai Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm – OCOP” và Chương trình phát triển du lịch nông thôn, nhiều địa phương của tỉnh đã chủ động khai thác lợi thế sản phẩm bản địa để hình thành các điểm trải nghiệm nông nghiệp, các tour tham quan vườn cây, trang trại, làng nghề. Các mô hình này không chỉ tạo thêm sinh kế cho người dân mà còn giúp du khách hiểu sâu hơn về văn hóa vùng đất Phố Hiến, thông qua những câu chuyện về sản phẩm, con người và lối sống vùng đồng bằng Bắc Bộ.
Những tín hiệu tích cực nhưng còn chưa tương xứng với tiềm năng
Dù có nhiều lợi thế và đã đạt được những kết quả đáng khích lệ, song du lịch nông thôn ở Hưng Yên vẫn chưa phát triển tương xứng với tiềm năng. Một số mô hình mang tính tự phát, thiếu tính liên kết và chưa hình thành được sản phẩm du lịch đặc trưng để tạo dấu ấn trên thị trường.
Ở nhiều nơi, chất lượng hạ tầng còn hạn chế, quy trình phục vụ khách chưa đồng đều, việc liên kết giữa doanh nghiệp lữ hành – hợp tác xã – chính quyền địa phương chưa chặt chẽ. Không ít hợp tác xã chưa đủ năng lực để xây dựng sản phẩm trải nghiệm chuyên nghiệp hoặc chưa sẵn sàng mở cửa đón khách thường xuyên. Công tác truyền thông, quảng bá sản phẩm du lịch nông thôn chưa mạnh; nhiều điểm đến chưa có hình ảnh nhận diện hay câu chuyện thương hiệu đủ hấp dẫn.
Bên cạnh đó, bối cảnh sáp nhập địa giới hành chính cùng một số địa phương mang đến cả cơ hội lẫn thách thức. Sáp nhập giúp mở rộng không gian phát triển, tăng sự phối hợp liên vùng và đa dạng hóa sản phẩm du lịch; song cũng đặt ra yêu cầu cao hơn về chuẩn hóa mô hình, nâng cấp hạ tầng và xây dựng chiến lược phát triển bài bản, dài hạn mang tính liên kết vùng thay vì từng phường, xã.
Trong bối cảnh đó, mô hình Làng Nấm Đà Lạt mang đến nhiều bài học thực tế cho phát triển du lịch nông nghiệp, nông thôn Hưng Yên. Điểm trọng tâm không chỉ nằm ở phương thức sản xuất tuần hoàn mà ở cách biến tri thức nông nghiệp thành trải nghiệm, biến việc canh tác nông nghiệp của người nông dân trở thành sản phẩm mà du khách hướng đến, phát huy và nâng tầm câu chuyện thương hiệu, từ đó tạo thành chuỗi giá trị khép kín, bền vững theo mô hình “sản xuất – giáo dục – du lịch – tiêu dùng”.
Ở Hưng Yên, một số mô hình nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao đã bắt đầu xuất hiện, tạo tiền đề để tiến tới sản xuất theo hướng tuần hoàn. Các hợp tác xã được tỉnh hỗ trợ máy móc, thiết bị, tham gia tập huấn, được tiếp cận chính sách hỗ trợ theo Quyết định 167 và Nghị quyết 106/NQ-CP. Những mô hình du lịch gắn với OCOP cũng đang từng bước được hình thành như các điểm trải nghiệm nhãn, trang trại cây ăn quả, các làng nghề truyền thống.
Tuy nhiên, để tiến tới những mô hình tương tự Làng Nấm Đà Lạt, Hưng Yên cần phát triển mạnh hơn các chuỗi liên kết giữa sản xuất nông nghiệp – chế biến – du lịch. Điều này đòi hỏi năng lực tổ chức của hợp tác xã, sự đồng hành của doanh nghiệp và chính sách hỗ trợ đồng bộ từ tỉnh.
Những kiến nghị cho giai đoạn mới
Để khai thác hiệu quả tiềm năng du lịch nông thôn gắn với nông nghiệp tuần hoàn, ngành du lịch Hưng Yên đã từng bước tiếp cận, triển khai các định hướng:
- Xây dựng, phát triển hệ sinh thái sản phẩm du lịch nông thôn có câu chuyện thương hiệu, trong đó mỗi hợp tác xã hoặc doanh nghiệp nông nghiệp phải trở thành chủ thể sáng tạo sản phẩm trải nghiệm. Ngoài sản phẩm đặc sản, cần chú trọng phát triển chuỗi dịch vụ: tham quan, chế biến, trải nghiệm nông nghiệp, lớp học thủ công, ẩm thực bản địa.
- Song song với đó, tỉnh tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi số trong quản lý và quảng bá, xây dựng nền tảng giới thiệu sản phẩm OCOP và tour du lịch nông thôn trên các nền tảng trực tuyến, hỗ trợ các hợp tác xã áp dụng công nghệ truy xuất nguồn gốc, tiêu chuẩn xanh và tiếp cận thị trường rộng mở hơn.
Thời gian tới, về mặt cơ chế, cần tiếp tục tạo điều kiện để doanh nghiệp, cụ thể là doanh nghiệp chế biến nông sản, doanh nghiệp lữ hành tham gia sâu vào chuỗi giá trị, mở đường cho tư nhân tiếp cận, đầu tư, khai thác các sản phẩm du lịch mới. Chỉ khi có sự liên kết giữa doanh nghiệp – chính quyền – hợp tác xã thì sản phẩm du lịch nông thôn mới có thể vận hành bền vững và thu hút khách dài hạn. Cùng với đó, công tác đào tạo nguồn nhân lực, đặc biệt là đào tạo kỹ năng phục vụ du lịch, quản lý mô hình trải nghiệm cho người dân nông thôn cũng phải được đặt lên hàng đầu.
Kết luận
Bối cảnh sáp nhập tỉnh đặt ra yêu cầu xây dựng chiến lược phát triển du lịch nông thôn mang tính tổng thể, liên vùng. Đây là cơ hội để Hưng Yên mở rộng không gian phát triển, kết nối sản phẩm đặc sản, làng nghề và cảnh quan sinh thái với các tỉnh lân cận, hình thành các tuyến du lịch nông thôn xuyên vùng.
Phát triển du lịch nông thôn gắn với nông nghiệp tuần hoàn không chỉ là mối quan tâm của riêng Hưng Yên mà là xu hướng của nhiều tỉnh, thành trong cả nước. Những bài học từ Làng Nấm Đà Lạt cho thấy rằng sự sáng tạo trong tổ chức sản xuất, tư duy liên kết và cách kể chuyện về sản phẩm có thể tạo ra giá trị kinh tế lớn và mở ra hướng phát triển bền vững cho nông thôn. Với nền tảng sản phẩm phong phú và sự chuyển động mạnh mẽ của Chương trình OCOP, Hưng Yên đang đứng trước cơ hội lớn để xây dựng mô hình du lịch nông thôn mang bản sắc riêng, hiện đại và giàu giá trị xanh.
Nguồn tham khảo
(15)_636807265150115499.jpg)
